TP. Hồ Chí Minh tiên phong phát triển bền vững ngành Xây dựng

Cùng tham dự có ông Lê Ngọc Tuấn, Phó Cục trưởng Cục Biến đổi khí hậu, Bộ Nông nghiệp và Môi trường; ông Nguyễn Quang Vinh, Phó Chủ tịch Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), Chủ tịch Hội đồng Doanh nghiệp vì sự Phát triển Bền vững Việt Nam (VBCSD); đại diện lãnh đạo các sở, ban ngành; đại diện đến từ Đại sứ quán, Tổng Lãnh sự quán, các tổ chức quốc tế, chuyên gia, diễn giả trong nước và quốc tế; hơn 500 doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực xây dựng, vật liệu xây dựng, bất động sản và các ngành liên quan trên địa bàn Thành phố.

Với chủ đề “Hội tụ và hợp tác để thúc đẩy xây dựng bền vững tại Việt Nam”, Diễn đàn VSCF 2025 do Hiệp hội Xây dựng và Vật liệu xây dựng TP. Hồ Chí Minh (SACA) chủ trì tổ chức, với sự bảo trợ và đồng hành của Bộ Xây dựng, Bộ Nông nghiệp và Môi trường, UBND TP. Hồ Chí Minh và Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cùng các tổ chức chuyên môn trong và ngoài nước. Diễn đàn là sự kiện thường niên quy mô quốc gia, đóng vai trò nền tảng đối thoại chính sách – kết nối doanh nghiệp – thúc đẩy chuyển đổi xanh cho ngành Xây dựng Việt Nam.

Hình thành hệ sinh thái xây dựng xanh, phát thải thấp

Tại Diễn đàn, Phó Cục trưởng Cục Biến đổi khí hậu Lê Ngọc Tuấn cho biết, theo báo cáo của Chương trình Môi trường Liên hiệp quốc (UNEP), ngành Xây dựng và vận hành tòa nhà hiện chiếm khoảng 37% lượng phát thải khí nhà kính toàn cầu và tiêu thụ 34% năng lượng thế giới. Tại Việt Nam, ngành Xây dựng cũng là một trong những lĩnh vực phát thải khí nhà kính lớn. Trong bối cảnh biến đổi khí hậu toàn cầu đang ngày càng diễn ra khốc liệt, cực đoan hơn, những nỗ lực xanh hóa, phát triển bền vững ngành Xây dựng có ý nghĩa sống còn, đóng góp vào mục tiêu, nỗ lực chung toàn cầu về giảm phát thải khí nhà kính, thích ứng với biến đổi khí hậu, đặc biệt phát triển ngành xây dựng “xanh” không còn là sự lựa chọn mà là một trong những điều kiện tiên quyết để tồn tại.

Cục Biến đổi khí hậu, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đánh giá rất cao sự chủ động, trách nhiệm của ngành Xây dựng trong việc thực hiện các nỗ lực giảm phát thải khí nhà kính thông qua nhiều giải pháp đổi mới, sáng tạo, đặc biệt là việc đo lường dấu chân các-bon, đầu tư vào công nghệ thu hồi nhiệt thải trong sản xuất xi măng hay nghiên cứu, phát triển các dòng bê tông tính năng cao, phát thải thấp là những minh chứng rõ nét nhất. Những nỗ lực của các doanh nghiệp trong ngành Xây dựng đã góp phần quan trọng, tạo nền tảng vững chắc để Việt Nam tự tin hiện thực hóa mục tiêu phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050. 

Theo Báo cáo quốc gia về khí hậu và phát triển của Ngân hàng Thế giới, Việt Nam cần đầu tư khoảng 368 tỷ USD từ nay đến năm 2040 để nâng cao khả năng chống chịu với biến đổi khí hậu và đạt phát thải ròng bằng “0”. Điều này đòi hỏi ngành Xây dựng không chỉ tập trung vào việc giảm phát thải, mà còn phải nâng cao năng lực thích ứng của hạ tầng đô thị trước các hiện tượng thời tiết cực đoan và nước biển dâng.

Để đạt được những mục tiêu đầy thách thức đó, Cục Biến đổi khí hậu đề xuất 03 nội dung. Một là, chung tay để hiện thực hóa tầm nhìn “Kiến tạo tương lai xây dựng bền vững cùng Việt Nam hướng tới net zero 2050”

Hai là, đề cao sứ mệnh dẫn dắt trong phát triển và ứng dụng vật liệu xây dựng phát thải thấp và vật liệu tái chế; đẩy mạnh chuyển đổi số để "xanh hóa quy trình” từ sản xuất, kinh doanh. Trong đó, chuyển đổi số là nền tảng để đo lường và minh bạch hóa các chỉ số "xanh".

Ba là, theo đuổi chiến lược thúc đẩy mô hình kinh tế tuần hoàn, biến phế thải từ nông nghiệp và công nghiệp thành nguồn tài nguyên giá trị cao cho ngành Xây dựng, coi đây là chìa khóa để bảo vệ tài nguyên thiên nhiên đang dần cạn kiệt; tăng cường ứng dụng Mô hình thông tin công trình (BIM) và các công nghệ quản lý năng lượng thông minh để giảm tiêu thụ năng lượng, giảm phát thải khí nhà kính; linh hoạt chủ động trong tiếp cận tín dụng xanh, tài chính xanh và thị trường; khơi thông nguồn lực đầu tư cho các dự án đô thị xanh, hạ tầng thông minh.

Cục Biến đổi khí hậu, Bộ Nông nghiệp và Môi trường kỳ vọng Diễn đàn VSCF 2025 sẽ tiếp tục là không gian đối thoại cởi mở, thực chất; nơi các ý tưởng, sáng kiến và mô hình tốt được chia sẻ, kết nối và từng bước chuyển hóa thành hành động cụ thể, góp phần hình thành hệ sinh thái xây dựng xanh, phát thải thấp và có khả năng cạnh tranh quốc tế.

Cục Biến đổi khí hậu cam kết sẽ luôn đồng hành, hỗ trợ, hướng dẫn việc thực hiện các quy định pháp luật, chính sách về giảm phát thải khí nhà kính, thích ứng với biến đổi khí hậu, góp phần hiện thực hóa các sáng kiến xanh của ngành Xây dựng.

TP.Hồ Chí Minh phát triển bền vững ngành Xây dựng trong bối cảnh đô thị hóa nhanh

Phát biểu tại Diễn đàn, Phó Chủ tịch UBND TP.Hồ Chí Minh Bùi Xuân Cường cho biết, TP.Hồ Chí Minh, với vai trò là đô thị đặc biệt, trung tâm kinh tế, tài chính, thương mại và đổi mới sáng tạo của cả nước, luôn ý thức rõ trách nhiệm tiên phong trong thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững. Thành phố hiện đóng góp khoảng 20 - 22% GDP cả nước, là nơi tập trung mật độ xây dựng cao, tốc độ đô thị hóa nhanh và nhu cầu phát triển hạ tầng rất lớn. Do đó, phát triển bền vững ngành Xây dựng không chỉ là yêu cầu khách quan, mà còn là lựa chọn chiến lược để Thành phố nâng cao năng lực cạnh tranh, chất lượng sống và khả năng thích ứng với biến đổi khí hậu.

Trong thời gian qua, TP.Hồ Chí Minh đã và đang triển khai nhiều chương trình, đề án quan trọng như phát triển đô thị thông minh, chuyển đổi số trong quản lý xây dựng, khuyến khích công trình xanh và tiết kiệm năng lượng, cải tạo và tái thiết các khu chung cư cũ, nâng cấp hệ thống giao thông, thoát nước và hạ tầng chống ngập, đồng thời thúc đẩy các mô hình hợp tác công tư (PPP) trong đầu tư phát triển hạ tầng. Thành phố cũng là địa phương đi đầu trong việc thí điểm và nhân rộng các tiêu chuẩn công trình xanh, với hàng trăm dự án đã và đang áp dụng các bộ tiêu chí như LEED, LOTUS, EDGE góp phần giảm tiêu thụ năng lượng và phát thải khí nhà kính.

Song song đó, Phó Chủ tịch UBND Thành phố cũng nhìn nhận rằng, quá trình phát triển bền vững ngành Xây dựng vẫn đang đối mặt với nhiều thách thức. Đó là yêu cầu hoàn thiện hệ thống tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật phù hợp với thông lệ quốc tế; bài toán cân đối chi phí đầu tư ban đầu với lợi ích dài hạn của công trình xanh; năng lực đổi mới công nghệ, ứng dụng vật liệu mới, vật liệu tái chế, vật liệu ít phát thải. Đồng thời, vấn đề quản lý rủi ro thiên tai, biến đổi khí hậu, đặc biệt là ngập lụt, sụt lún tại các đô thị lớn như TP.Hồ Chí Minh, cũng đòi hỏi các giải pháp tổng thể, liên ngành và dựa trên nền tảng khoa học.

Phó Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh Bùi Xuân Cường tin tưởng, với sự tham gia của đông đảo các chuyên gia uy tín trong nước và quốc tế, các nhà quản lý, doanh nghiệp và tổ chức nghề nghiệp, Diễn đàn VSCF 2025 sẽ là không gian đối thoại cởi mở, thực chất, nơi các kinh nghiệm quốc tế được chia sẻ, các sáng kiến đổi mới được đề xuất và các khuyến nghị chính sách có giá trị được hình thành. Những kết quả của Diễn đàn sẽ góp phần hỗ trợ các cơ quan quản lý trong việc hoàn thiện thể chế, đồng thời mở ra nhiều cơ hội hợp tác bền vững giữa các doanh nghiệp Việt Nam và đối tác quốc tế.

Tai Diễn đàn, các diễn giả đã trình bày tham luận và thảo luận về những trụ cột lớn của phát triển bền vững ngành Xây dựng: Chính sách và thể chế cho xây dựng xanh; chuyển đổi ESG trong doanh nghiệp xây dựng và vật liệu xây dựng; công nghệ mới và vật liệu thân thiện môi trường; tài chính xanh và tín chỉ carbon; phát triển đô thị bền vững và hạ tầng thích ứng biến đổi khí hậu; vai trò của khu vực kinh tế tư nhân trong thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững (SDGs)...

Dịp này, Diễn đàn VSCF 2025 vinh danh 17 doanh nghiệp tiên phong phát triển bền vững trong ngành xây dựng Việt Nam. Đây là những đơn vị tiên phong trong đổi mới công nghệ, sản xuất vật liệu xanh, quản trị ESG, tiết giảm phát thải và đóng góp tích cực cho cộng đồng.