Ảnh minh hoạ. Nguồn: Internet
Tỉnh Đồng Tháp vừa hoàn tất việc cấp phép khai thác cho 36 mỏ khoáng sản trong năm 2025, trong đó chủ yếu là các mỏ cát (32 mỏ), hai mỏ cát chuyên phục vụ đầu tư công trên địa bàn và hai mỏ sét. Tổng trữ lượng cấp phép ghi trong hồ sơ khoảng 26 triệu m³; đến thời điểm báo cáo các mỏ đã khai thác được khoảng 11,5 triệu m³.
Việc cấp phép tập trung vào nguồn cát san lấp và cát xây dựng có ý nghĩa lớn đối với thị trường vật liệu xây dựng vùng Đồng bằng sông Cửu Long, nơi nhu cầu cát san lấp cho các dự án hạ tầng và đầu tư công đang tăng cao. Trong năm 2025, tỉnh cũng đã cấp 2 mỏ cát san lấp với trữ lượng khoảng 5,1 triệu m³ phục vụ các dự án đầu tư công trọng điểm; song tổng nhu cầu cát san lấp để thực hiện các dự án trên địa bàn còn lớn hơn nhiều so với nguồn hiện có, nên tỉnh đang xem xét điều chuyển thêm mỏ để bảo đảm tiến độ thi công.
Ở góc độ cung ứng vật liệu, việc được cấp phép nhiều mỏ giúp giảm áp lực khan hiếm nguồn cát, một trong những nguyên nhân chính gây biến động giá vật liệu và trì hoãn tiến độ thi công công trình trong thời gian qua. Khi nguồn cát hợp pháp được tăng lên, doanh nghiệp thi công có thể tiếp cận nguồn vật liệu với chi phí ổn định hơn, góp phần hạ nhiệt các biến động giá cát san lấp và sỏi trong ngắn hạn.
Tuy nhiên, năng lực cung ứng thực tế còn phụ thuộc vào công suất khai thác hàng năm của từng mỏ, năng lực vận chuyển, và tiến độ hoàn thiện hồ sơ pháp lý, những yếu tố có thể khiến khối lượng đưa vào sử dụng thực tế thấp hơn trữ lượng được cấp phép. Theo ghi nhận, tổng trữ lượng cấp phép 26 triệu m³, đến thời điểm này mới khai thác khoảng 11,5 triệu m³, tức chưa tới một nửa trữ lượng được đưa vào khai thác thực tế.
Đáng chú ý, việc cấp phép nhiều mỏ đồng nghĩa với tăng nguy cơ biến động địa hình lòng sông, xói mòn bờ, và ảnh hưởng đến hệ sinh thái nếu không có biện pháp quản lý, giám sát và phục hồi hợp lý. Vì vậy, các chuyên gia môi trường và cơ quan chức năng đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc giám sát chặt chẽ hoạt động khai thác, yêu cầu tuân thủ ranh giới, độ sâu cho phép và thực hiện ngay biện pháp phục hồi sau khai thác. Đồng Tháp cũng đã kết hợp tuyên truyền, kiểm tra, và rà soát thủ tục cấp phép nhằm hạn chế khai thác trái phép và khai thác vượt công suất được phê duyệt.
Việc Đồng Tháp cấp phép 36 mỏ khoáng sản với trữ lượng khoảng 26 triệu m³ là một bước quan trọng để đảm bảo nguồn vật liệu cho các công trình xây dựng trong và ngoài tỉnh, góp phần ổn định thị trường vật liệu trong ngắn hạn. Tuy nhiên, để hiệu quả thực sự bền vững, cần có cơ chế điều phối, giám sát chặt chẽ và chính sách khuyến khích sử dụng vật liệu thay thế, giảm áp lực lên nguồn khoáng sản tự nhiên.