Cụ thể trao đổi với PV Báo Lao Động, ông Nguyễn Thanh Nghị - Bộ trưởng Bộ Xây dựng - cho biết theo yêu cầu của Chính phủ, Bộ Xây dựng phải hoàn thiện Đề án và trình Thủ tướng Chính phủ trong tháng 3.2023.
Đến nay, Bộ này đã hoàn thiện và vừa trình Chính phủ Đề án "Đầu tư xây dựng ít nhất 01 triệu căn hộ nhà ở xã hội cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021-2030”.
Dù Bộ Xây dựng không tiết lộ những thay đổi cho bản đề án vừa được cập nhật nhưng các điều chỉnh trong đề án đang được dư luận đặc biệt quan tâm.
Bộ Xây dựng trước đó cũng đã có báo cáo giải trình gửi Thủ tướng trước đó về tiếp thu ý kiến của các thành viên Chính phủ với Đề án 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội (NƠXH) trong giai đoạn 2021-2030.
Ban đầu, Bộ Xây dựng đưa ra mục tiêu phấn đấu đến năm 2023, tổng số căn hộ NƠXH hoàn thành là 1.416.700 căn hộ. Nguồn vốn thực hiện dự án ban đầu là 1.130.000 tỉ đồng.
Tuy nhiên, khi cho ý kiến về dự thảo đề án, nhiều thành viên Chính phủ đã bày tỏ băn khoăn và đề nghị cân nhắc mục tiêu, số lượng căn NƠXH, làm rõ nguồn lực thực hiện đề án.
Giải trình các ý kiến của các thành viên Chính phủ, Bộ Xây dựng cho hay, mục tiêu số lượng căn NƠXH, nhà ở công nhân trong đề án được bộ tổng hợp theo số liệu báo cáo của các địa phương, trên cơ sở chương trình, kế hoạch phát triển nhà ở đã được thông qua hoặc đăng ký số lượng.
Nhưng sau khi tiếp thu ý kiến về tính khả thi của đề án, Bộ Xây dựng đề xuất Thủ tướng điều chỉnh hạ mục tiêu xuống còn 1.062.200 căn NƠXH, giảm 354.500 căn NƠXH so với đề xuất ban đầu.
Trong đó giai đoạn 2021-2025, bộ đề xuất sẽ xây dựng khoảng 428.000 căn NƠXH, giai đoạn 2025-2030 xây dựng 634.200 căn.
Đề án xây dựng 1 triệu căn nhà ở xã hội đang được dư luận đặc biệt quan tâm. Ảnh: Hải Nguyễn.
Về nguồn lực để thực hiện đề án: Theo tổng hợp, có 11/18 phiếu ý kiến đồng ý nội dung nguồn lực thực hiện đề án; có 3/18 phiếu không có ý kiến và có 4/18 phiếu có ý kiến đề nghị làm rõ nguồn lực để thực hiện đề án là huy động từ nguồn ngân sách trung ương hay ngân sách địa phương và đánh giá tác động đến Ngân sách nước để có cơ sở đảm bảo tính khả thi khi triển khai đề án.
Về vấn đề này, Bộ Xây dựng giải thích rằng hiện nay, dự thảo Luật Nhà ở sửa đổi và Dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về thí điểm chính sách NƠXH được xây dựng theo hướng hạn chế nguồn lực từ nhà nước, tăng cường nguồn lực đầu tư xã hội hóa và có các chính sách ưu đãi theo pháp luật về nhà ở để khuyến khích các doanh nghiệp tham gia phát triển NƠXH để bán, cho thuê, cho thuê mua cho các đối tượng.
Ngoài ra, việc cân đối ngân sách địa phương để thực hiện hỗ trợ, đầu tư phát triển NƠXH theo pháp luật về ngân sách, về đầu tư công do địa phương chủ động.
Do vậy, các địa phương có thể căn cứ chương trình, kế hoạch phát triển nhà ở, điều kiện kinh tế xã hội của từng địa phương để cân đối nguồn lực hỗ trợ phát triển NƠXH.
Tuy nhiên, Bộ Xây dựng cho rằng, trên cơ sở điều chỉnh mục tiêu đề ra, phía Bộ xin tiếp thu ý kiến và điều chỉnh nguồn lực thực hiện đề án theo hướng: Để đảm bảo mục tiêu phát triển NƠXH năm 2030, cần khoảng 849.500 tỉ đồng chủ yếu bằng nguồn vốn xã hội hóa để hoàn thành mục tiêu đề ra đến năm 2030 là hoàn thành 1.062.200 căn hộ NƠXH, nhà ở công nhân.
Do vậy, cần tập trung và ưu tiên tín dụng để cho vay các dự án NƠXH, nhà ở công nhân đảm bảo công tác an sinh, xã hội.