Bãi tro xỉ trở thành mỏ vật liệu triệu USD ở miền Tây

Bãi tro xỉ của ba nhà máy Nhiệt điện Duyên Hải 1, Duyên Hải 3 và Duyên Hải 3 mở rộng tại Trung tâm điện lực Duyên Hải, thuộc tỉnh Trà Vinh cũ, nay là tỉnh Vĩnh Long.

Trước đây, từng có thời điểm, bãi chứa rộng 50 ha này luôn thường trực nỗi lo quá tải vì tro xỉ bí đầu ra. Song đến nay, nhờ những nút thắt về cơ chế được tháo gỡ, bãi tro xỉ bỗng trở thành mỏ vật liệu được hàng chục doanh nghiệp săn đón, đấu thầu, khai thác. Đặc biệt, trong bối cảnh cát sông tại ĐBSCL ngày càng khan hiếm thì nguồn tro xỉ có thể dùng để san lấp này lại càng có giá.

Hiện tại, ngoài lượng tro xỉ phát sinh được bao tiêu toàn bộ thì 8 tháng qua, đã có hơn 190.000 tấn tro xỉ lưu tại bãi tro xỉ này được khai thác với giá trúng thầu khoảng 23.000 đồng cho một tấn. Như vậy, với 3,7 triệu tấn tro xỉ đang lưu trữ, bãi chứa này thực sự là một mỏ vật liệu trị giá hàng triệu USD.

Nếu như ở bãi tro xỉ, máy múc, xe ben hoạt động liên lục thì tại khu vực silo để lấy tro bay cũng đã quá quen với cảnh xe bồn xếp hàng dài như thế này.

Tro bay phát thải ra đến đâu đều được các công ty sản xuất xi măng, bê tông bao tiêu qua hệ thống ống dẫn bằng khí nén từ nhà máy đến silo cho xe bồn. Khu vực silo để lấy tro bay cũng đã quá quen với cảnh xe bồn xếp hàng dài 

Cùng với đó là một hệ thống ống dẫn tro bay khép kín ra cảng ưu tiên cung cấp vận chuyển bằng xà lan, tàu biển để vận chuyển với trữ lượng nhiều hơn.

Và theo tiết lộ của một số doanh nghiệp tiêu thụ, việc sử dụng tro bay làm phụ gia là một trong những bí quyết giúp sản phẩm bê tông láng mịn, đẹp hơn, từ đó tăng sức cạnh tranh trên thị trường.

Hiện tại hằng năm, tro xỉ từ các nhà máy nhiệt điện Duyên Hải đều được Viện Khoa học Công nghệ Xây dựng (Bộ Xây dựng) lấy mẫu thử nghiệm và cấp chứng nhận hợp chuẩn làm vật liệu san lấp; hợp quy dùng cho bê tông, vữa xây và xi măng. Mới nhất là từ tháng 7 năm 2024, tro xỉ của các nhà máy nhiệt điện Duyên Hải cũng đã được cấp chứng nhận hợp chuẩn làm nền đường ô tô.

Trước đó, việc xử lý và sử dụng tro xỉ cũng được Chính phủ đặc biệt quan tâm như việc phê duyệt Đề án đẩy mạnh xử lý, sử dụng tro xỉ năm 2017, hay Chỉ thị 08 năm 2021 của Thủ tướng Chính phủ về việc đẩy mạnh xử lý, sử dụng tro xỉ, là nguyên liệu sản xuất vật liệu xây dựng và trong công trình xây dựng...

Khi những nút thắt cơ chế được tháo gỡ, việc tái sử dụng tro xỉ đúng quy định đã thuận lợi hơn trông thấy. Đây không chỉ là giải pháp thiết thực trong bối cảnh nguồn cát ngày càng cạn kiệt mà còn phù hợp với định hướng phát triển kinh tế tuần hoàn, giảm thiểu chất thải và tái sử dụng tài nguyên.