Tiêu chuẩn xanh thúc đẩy năng suất doanh nghiệp, hướng đến phát triển bền vững

Hiện nay, hệ thống tiêu chuẩn quốc gia đã phát triển trên 14.000 tiêu chuẩn, bao phủ hầu hết lĩnh vực sản xuất kinh doanh.

Trong bối cảnh thế giới chuyển mạnh sang xu thế tiêu chuẩn hóa hướng tới xanh hóa và phát triển bền vững, Việt Nam đang tiếp tục rà soát, cập nhật và ưu tiên hóa các tiêu chuẩn liên quan đến công nghệ sạch, giảm khí thải, sử dụng vật liệu bền vững, quản lý carbon và kinh tế tuần hoàn.

Để hỗ trợ thực thi các cam kết phát thải thấp, đặc biệt trong lộ trình đạt phát thải ròng bằng "0", theo TS Triệu Việt Phương, Viện trưởng Viện Tiêu chuẩn chất lượng Việt Nam, Ủy ban Tiêu chuẩn Đo lường chất lượng Quốc gia, hệ thống tiêu chuẩn quốc gia cần được định hướng tập trung vào bốn nhóm tiêu chuẩn trọng điểm nhằm đáp ứng yêu cầu của mô hình tăng trưởng xanh và nâng cao năng suất doanh nghiệp.

Thứ nhất, nhóm tiêu chuẩn về năng lượng xanh và tích hợp hệ thống: Nhóm này liên quan đến điện mặt trời, điện gió, sinh khối, hydrogen xanh cùng các tiêu chuẩn liên quan đến hệ thống lưu trữ năng lượng và yêu cầu kết nối lưới điện thông minh đang được ưu tiên hoàn thiện.

Đây là nền tảng kỹ thuật giúp doanh nghiệp tiếp cận nguồn năng lượng sạch, ổn định và an toàn giúp cho vận hành hiệu quả và nâng cao năng suất trong dài hạn.

Việc áp dụng tiêu chuẩn này không chỉ giúp giảm chi phí liên quan đến năng lượng mà còn bảo đảm an toàn kỹ thuật, gia tăng hiệu suất thiết bị và hỗ trợ doanh nghiệp thích ứng với xu hướng chuyển đổi năng lượng toàn cầu.

Thứ hai, nhóm tiêu chuẩn sản phẩm xanh và vật liệu bền vững: Nhóm này đang đóng vai trò then chốt trong tiêu dùng và sản xuất bền vững, một trong những xu hướng kinh doanh được nhiều quốc gia hướng đến.

Các tiêu chuẩn về vật liệu tái chế, vật liệu phân hủy sinh học, sản phẩm phát thải thấp, bộ tiêu chí nhãn sinh thái, đặc biệt là phương pháp đánh giá vòng đời sản phẩm (LCA) giúp doanh nghiệp nhận diện tác động môi trường của từng công đoạn, từ đó cải thiện thiết kế và tiết kiệm tài nguyên.

Các tiêu chuẩn quốc gia về tái chế, ghi nhãn, thiết kế bao bì xanh cũng góp phần giảm rác thải, nâng tỷ lệ tái chế và khép kín vòng đời sản phẩm, thúc đẩy nền kinh tế tuần hoàn.

Thứ ba, nhóm tiêu chuẩn về quy trình sản xuất sạch hơn và kinh tế tuần hoàn, trọng tâm là các vấn đề về tiêu chuẩn quản lý chất thải, thiết kế dễ tái chế, tái sử dụng vật liệu và giảm phát thải trong toàn bộ chuỗi giá trị đang định hướng doanh nghiệp chuyển từ mô hình sản xuất tuyến tính sang kinh tế tuần hoàn.

Thứ tư, nhóm tiêu chuẩn về đo lường - báo cáo - thẩm định phát thải (MRV) và quản lý carbon. Việc chuẩn hóa hệ thống đo lường - báo cáo - MRV là điều kiện tiên quyết để doanh nghiệp tham gia thị trường carbon trong nước và đáp ứng các cơ chế quốc tế như CBAM của EU.

Bên cạnh tiêu chuẩn kỹ thuật xanh, các tiêu chuẩn hệ thống quản lý như ISO 50001 (quản lý năng lượng), ISO 14001 (quản lý môi trường) và những bộ tiêu chí liên quan đến ESG đang trở thành nền tảng để doanh nghiệp hướng tới mô hình vận hành hiện đại.

Những tiêu chuẩn này giúp doanh nghiệp kiểm soát rủi ro, nâng cao minh bạch, củng cố năng lực quản trị và từng bước đáp ứng kỳ vọng ngày càng cao của thị trường.

Có thể thấy, tiêu chuẩn xanh không chỉ mang tính tuân thủ mà còn là công cụ chiến lược giúp doanh nghiệp Việt Nam nâng cao năng suất, cải tiến chất lượng, giảm chi phí và mở rộng thị trường xuất khẩu.

Trong lộ trình hiện thực hóa cam kết phát thải ròng bằng "0" vào năm 2050, việc đẩy mạnh áp dụng hệ thống tiêu chuẩn xanh sẽ tiếp tục là động lực quan trọng thúc đẩy chuyển đổi xanh toàn diện, góp phần định vị lại năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp Việt Nam trên bản đồ kinh tế toàn cầu.