Mới đây, Hiệp hội Xi măng Việt Nam (VNCA) vừa có văn bản gửi Thủ tướng Chính phủ kiến nghị một loạt vướng mắc liên quan đến thủ tục cấp phép khai thác khoáng sản cho sản xuất xi măng.
VNCA cho biết, ngành vật liệu trong đó có xi măng gặp nhiều khó khăn trong những năm gần đây. Trong bối cảnh tiêu thụ xi măng tại nội địa suy giảm, nhiều doanh nghiệp không chạy hết công suất, thậm chí có nhà máy dừng sản xuất, tại Hội nghị gỡ khó tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy sản xuất, tiêu thụ xi măng, sắt thép và vật liệu xây dựng tháng 6/2024, Chính phủ đã chỉ đạo các Bộ ngành đẩy nhanh cấp phép thăm dò, khai thác khoáng sản phục vụ sản xuất vật liệu xây dựng, đặc biệt là xi măng.
Kiến nghị gỡ khó về cấp phép khai thác khoáng sản cho sản xuất xi măng
Theo các doanh nghiệp xi măng, việc thực hiện đấu giá quyền khai thác khoáng sản, bao gồm cả các mỏ đã nằm trong quy hoạch thăm dò, khai thác và sử dụng khoáng sản làm nguyên liệu sản xuất xi măng đang gặp một số khó khăn nhất định.
Các thủ tục đấu giá hiện nay kéo dài, chi phí đầu vào tăng cao… Đặc biệt, nhiều mỏ khoáng sản có vai trò điều chỉnh chất lượng phối liệu trong sản xuất clinker và xi măng (đá sét, đá silic, đá giàu sắt, giàu nhôm, đá puzolan…) hiện không được tiếp cận do vướng cơ chế cấp phép hoặc chưa được phân loại phù hợp theo chức năng sử dụng. Điều này khiến các doanh nghiệp xi măng gặp khó trong việc duy trì chất lượng sản phẩm và tiết giảm chi phí sản xuất.
Để gỡ khó cho doanh nghiệp trong ngành, VNCA kiến nghị Chính phủ không thực hiện đấu giá quyền khai thác đối với các mỏ nguyên liệu để sản xuất xi măng, nhằm tạo điều kiện ổn định nguyên liệu cho các dự án đã được cấp phép đầu tư nhà máy. Cho phép các nhà máy xi măng được mua các loại khoáng sản phụ gia từ các mỏ đã được cấp phép khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường để sử dụng làm nguyên liệu điều chỉnh trong sản xuất.
Bổ sung các loại khoáng sản làm nguyên liệu sản xuất xi măng vào danh mục khoáng sản chiến lược, quan trọng của quốc gia, để có cơ chế quản lý và khai thác đặc thù, phù hợp với tính chất ổn định và dài hạn của ngành công nghiệp xi măng.
Đồng thời, VNCA cũng kiến nghị đẩy nhanh tiến độ thẩm định, cấp phép thăm dò, khai thác khoáng sản đối với các mỏ đã nằm trong quy hoạch khoáng sản làm nguyên liệu xi măng, đặc biệt là các mỏ thuộc vùng nguyên liệu liền kề với các nhà máy hiện hữu.
VNCA khẳng định, việc đảm bảo nguồn nguyên liệu ổn định, hợp lý và lâu dài có ý nghĩa then chốt đối với sự phát triển bền vững của ngành xi măng.
Do đó, Hiệp hội Xi măng Việt Nam và các doanh nghiệp mong muốn Thủ tướng Chính phủ, các Bộ ngành sớm tháo gỡ các rào cản hiện hữu, hỗ trợ ngành xi măng ổn định sản xuất, đóng góp vào tăng trưởng kinh tế, phát triển ngành vật liệu xây dựng.