BÊ TÔNG THOÁT NƯỚC CHO ĐƯỜNG VÀ SÂN, BÃI

Bê tông thoát nước (pervious concrete) cho phép nước mưa thấm qua bê tông thoát xuống lớp đất nền và bổ sung nước cho nguồn nước ngầm, giúp giảm nguy cơ thành phố bị lún (nguy cơ hiện hữu ở Việt Nam do khai thác quá mức nước ngầm).

Các lỗ rỗng trong bê tông thoát nước thông với nhau tạo các kênh thoát nước tự do. Ưu điểm của bê tông thoát nước có thể phân thành 3 tiêu chí chính: môi trường, an toàn và hiệu quả kinh tế. Sử dụng bê tông thoát nước cho đường và sân bãi là biện pháp độc đáo và hiệu quả để đáp ứng các yêu cầu về môi trường đang tăng. Bằng việc hấp thu nước mưa và cho phép nó chảy thấm vào đất nền, bê tông thoát nước là công cụ hữu hiệu để tái nạp nước ngầm, giảm nước mưa, bão chảy lan gây ngập đô thị.

Giảm các tác động có hại đến môi trường vì sức khỏe và cuộc sống nhân loại, phong trào xanh ra đời với các thiết kế và công nghệ mới, trong đó có áp dụng cho việc quản lý nước mưa, bão. Hiệu quả của việc quản lý nước mưa, bão sử dụng bê tông thoát nước là thu nước mưa, bão chảy lan bề mặt và tách các chất ô nhiễm. Bê tông thoát nước có thể được định nghĩa như bê tông hở hay không có (hoặc ít) cốt liệu mịn cho phép nước mưa thấm qua bê tông tới đất nền. Bê tông tháo nước dùng thay thế bê tông không thấm truyền thống dùng cho đường, lối đi, sân, bãi có mật độ giao thông không cao.

Hiệu quả môi trường của việc sử dụng bê tông thoát nước là cho phép đấu nối với hệ thống hạ tầng thoát nước đô thị. Bên cạnh việc quản lý lượng nước mưa và chất ô nhiễm theo nước mưa, màu sáng của bê tông thoát nước so với bê tông nhựa đường cũng làm giảm nhiệt độ đô thị và cải thiện chất lượng không khí. Với độ nhám bề mặt cao, bê tông thoát nước cũng giảm trơn trượt cho phương tiện giao thông và người đi bộ.

Lối đi bằng bê tông thoát nước (Ảnh minh họa theo nguồn Internet)

Bê tông thoát nước, đôi khi còn được gọi là bê tông không cốt liệu mịn, là hỗn hợp của xi măng thủy, cốt liệu thô, phụ gia hóa học và nước. Bê tông thoát nước điển hình thường không chứa cát và hàm lượng lỗ rỗng chiếm 15- 30%, có thể dùng lượng cát thấp để cải thiện cường độ nén tuy nhiên sẽ làm giảm độ rỗng và giảm độ thấm nước. Điều quan trọng là duy trì đúng tỷ lệ hồ xi măng (vữa) trong thiết kế cấp phối bê tông sao cho các hạt cốt liệu được bao phủ đầy đủ và lượng dư hồ xi măng (vữa) không lấp kín khoảng rỗng giữa các hạt cốt liệu thô. Các lỗ rỗng trong bê tông thoát nước thông với nhau tạo các kênh dẫn nước tự do.

Khi gặp nước mưa, bê tông cho phép nước mưa chảy ngấm qua và thấm vào đất, đồng thời cho phép tách các cặn và các phần tử ô nhiễm (như rác) đọng lại trên bề mặt bê tông lát đường, sân, bãi. Do bề mặt thấm của bê tông hoạt động như bộ lọc nên nó có thể dễ dàng vệ sinh định kỳ với công nghệ hút rác chân không. Tần suất vệ sinh chân không tùy thuộc mức độ tích tụ rác, bẩn tại bề mặt bê tông. Khi được thi công đúng, bê tông thoát nước là vật liệu bền, ít phải bảo dưỡng và chi phí sử dụng theo vòng đời thấp.

Trong thực tiễn sử dụng nhiều loại bê tông thoát nước cho đường và sân, bãi. Có 3 loại thông dụng nêu trong các hình dưới đây, bao gồm bê tông thoát nước, gạch bê tông thoát nước và gạch bê tông dạng lưới.

Bê tông thoát nước, gạch bê tông thoát nước và gạch bê tông dạng lưới - Ảnh minh họa (theo nguồn Internet)

Bê tông thoát nước đáp ứng các tiêu chí sau theo hệ thống đánh giá công trình xanh:

- Cho phép thiết kế tiêu thoát nước mưa, bão;

- Không gây hiệu ứng đảo nhiệt;

- Hiệu quả tưới tiêu sân vườn;

- Dùng được vật liệu tái chế;

- Sử dụng vật liệu tại chỗ.

Một số tính năng kỹ thuật của bê tông thoát nước:

- Độ thấm nước: tốc độ thoát nước qua bê tông thoát nước 130-340 L/min.m2 và có thể cao hơn theo cấp phối bê tông;

- Cường độ nén: trong dải 3,5-35 MPa tùy theo các ứng dụng;

- Độ co: độ co của bê tông thoát nước thấp và nhiều khi cho phép thi công không cần mạch dừng và cho phép có nứt ngẫu nhiên;

- Độ bền mài mòn: bê tông thoát nước có độ nhám bề mặt cao tuy nhiên độ bền mài mòn thấp, tránh dùng tại các khu vực có mật độ phương tiện giao thông cao.

Trung tâm Thông tin tổng hợp (theo nguồn ACI)