Nhận diện “sơn xanh” qua các chứng nhận uy tín

Không phải nhãn “xanh” nào cũng đủ để đảm bảo an toàn

Nhu cầu “sống xanh – ở lành” ngày càng trở nên phổ biến, thúc đẩy các gia chủ hiện đại quan tâm hơn đến việc lựa chọn sơn an toàn, bởi sơn chiếm tới 70-90% diện tích bề mặt của một ngôi nhà. Theo khảo sát từ tổ chức UL Solutions (Mỹ), 54% người tiêu dùng toàn cầu ưu tiên cải thiện chất lượng không khí trong nhà và 71% ưu tiên các yếu tố an toàn, sức khỏe khi chọn sản phẩm cho tổ ấm .

Để đáp ứng được nhu cầu đó, trên thị trường hiện nay có những sản phẩm sơn được nhắc đến với tên gọi “sơn xanh”, là dòng sơn với đặc tính thân thiện môi trường, bảo vệ sức khoẻ hoặc gắn nhãn xanh. Tuy nhiên, việc chỉ dựa vào các khái niệm chung chung này là chưa đủ mà cần phải dựa vào các chứng nhận uy tín trên thị trường. Những chứng nhận này được cấp bởi các tổ chức độc lập, có quy trình đánh giá nghiêm ngặt về thành phần hóa học, quy trình sản xuất và tác động của sản phẩm đến môi trường với các chỉ số đo lường cụ thể, thể hiện mức tác động đến môi trường hay sức khoẻ cực thấp, thậm chí là 0%.

Chứng nhận uy tín – “chìa khóa” để chọn được sơn an toàn

Theo các chuyên gia, đối với sơn, có hai yếu tố chính quyết định xem sơn có “xanh” không đó chính là tỷ lệ của Hợp chất hữu cơ dễ bay hơi (VOC) và Formaldehyde có trong sơn.

Hợp chất hữu cơ bay hơi dễ phát tán vào không khí và có thể gây kích ứng đường hô hấp, đau đầu, mệt mỏi nếu tiếp xúc lâu dài, thậm chí gây ung thư. Việc kiểm soát chúng giúp đảm bảo rằng không khí trong nhà sau khi sơn vẫn an toàn, đặc biệt với trẻ nhỏ và người nhạy cảm.

Formaldehyde là yếu tố tiếp theo cần được kiểm soát. Đây là một chất dễ bay hơi, có thể gây kích ứng mắt, mũi, cổ họng. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyến nghị nồng độ formaldehyde trong nhà không nên vượt quá 0.1 mg/m³ trong ngắn hạn 30 phút.

Ngoài ra, quy trình sản xuất sơn cũng là một yếu tố để xác định sơn xanh. Các nhà sản xuất có chứng nhận thường áp dụng các biện pháp giảm thiểu chất thải, tái chế nguyên vật liệu và sử dụng năng lượng hiệu quả.

Để giúp người tiêu dùng có lựa chọn sáng suốt, KTS. Vũ Linh Quang, Thành viên Ban Giám đốc Hội đồng Công trình Xanh Việt Nam (VGBC), đưa ra những phân tích khách quan về tiêu chí đáng tin cậy của các loại chứng nhận hiện có trên thị trường Việt Nam. 

Theo ông Quang, trên thị trường quốc tế hiện nay có ba chứng nhận được công nhận rộng rãi bao gồm: GREENGUARD Gold và GREENGUARD từ UL Environment – Mỹ, và Singapore Green Building Product (SGBP) của Hội đồng Công trình Xanh Singapore (SGBC). Tại Việt Nam, Hội đồng Công trình Xanh Việt Nam (VGBC) cũng có danh sách vật liệu sơn phát thải thấp (Low VOC) với mức độ phát thải TVOC cụ thể cho các chủng loại sơn, để ưu tiên sử dụng trong các công trình xanh.

Xét từ góc độ người dùng, các chứng nhận này chú trọng vào các vấn đề quan trọng nhất là đo lường và đánh giá phát thải các chất hữu cơ bay hơi và formaldehyde trong không khí sau khi sơn, đồng thời có tần suất tái kiểm định liên tục. Bên cạnh đó, quy trình kiểm tra định kỳ cũng giúp người tiêu dùng an tâm rằng sản phẩm vẫn duy trì được chất lượng qua thời gian, không chỉ đạt chuẩn ở thời điểm được chứng nhận. Ngoài ra, có chứng nhận Singapore Green Label (SGLS) từ Hội đồng Môi trường Singapore (SEC) công nhận mức độ thân thiện đối với môi trường của sản phẩm.

Người tiêu dùng: thông minh trong lựa chọn

Khi thị trường có quá nhiều chủng loại sơn và loại sơn nào cũng được gán mác xanh, an toàn, người tiêu dùng bắt buộc phải khó tính và thông minh hơn trong lựa chọn.

Đầu tiên, cần tìm về hàm lượng hợp chất hữu cơ dễ bay hơi (VOC) cũng như nồng độ Formaldehyde trong sơn. Sơn có hàm lượng VOC thấp hoặc không chứa VOC, nồng độ nồng độ formaldehyde trong nhà không vượt quá 0.1 mg/m³ là lựa chọn lý tưởng.

Một cách dễ dàng khác để lựa chọn được sơn an toàn đó là ưu tiên các sản phẩm có chứng nhận “xanh” từ các tổ chức uy tín đã được đề cập ở trên. Trong số các chứng nhận, GREENGUARD Gold có giới hạn nghiêm ngặt nhất về tất cả các tiêu chí. Chứng nhận này yêu cầu TVOC phải dưới 0,22 mg/m³ và chỉ cho phép phát thải formaldehyde tối đa 0,009 mg/m³– thấp hơn nhiều so với ngưỡng được khuyến nghị.

Trong khi đó, GREENGUARD tiêu chuẩn yêu cầu ngưỡng 0,5 mg/m³ đối với TVOC và 0.0613 mg/m³ đối với formaldehyde.

SGBP giới hạn nồng độ TVOC ở mức 0,5 mg/m³ và formaldehyde nới lỏng hơn ở mức 0,1 mg/m³.

Về quy trình kiểm tra định kỳ, GREENGUARD Gold và GREENGUARD được tái kiểm định mỗi năm, SGPB thực hiện 2 năm/lần.

Nhìn chung, GREENGUARD Gold chú trọng đến chất lượng không khí trong nhà và sự ảnh hưởng đến sức khỏe người tiêu dùng ở mức độ khắt khe nhất. Mức độ chú trọng của GREENGUARD đến các vấn đề này ở mức tiêu chuẩn UL2818 (tiêu chuẩn phát thải hóa chất thấp dành cho các sản phẩm xây dựng, vật liệu hoàn thiện, và đồ nội thất) còn của SGBP nới lỏng giới hạn kiểm soát hơn so với GREENGUARD.

Đối với SGLS, chứng nhận này thể hiện sản phẩm thân thiện với môi trường mà không tập trung vào chất lượng không khí trong nhà.

Hiện nay, một số thương hiệu sơn lớn đã đạt được các chứng nhận xanh uy tín, trong đó các dòng sơn nội thất của Dulux (AkzoNobel) sở hữu đủ ba chứng nhận quốc tế được công nhận rộng rãi cho công trình xanh gồm GREENGUARD Gold, GREENGUARD, và Singapore Green Building Product (SGBP). Một số thương hiệu khác như Jotun, TOA cũng có sản phẩm đạt chuẩn SGLS.

Trong bối cảnh người tiêu dùng ngày càng quan tâm đến sức khỏe và môi trường, những chứng nhận xanh minh bạch đang trở thành yếu tố quan trọng trong quyết định mua sơn. Việc lựa chọn sản phẩm đạt chứng nhận quốc tế không chỉ giúp bảo vệ gia đình mà còn góp phần xây dựng không gian sống an toàn và bền vững.