Giá cát và các vật liệu xây dựng khác tăng cao gây sức ép lớn đến các doanh nghiệp và người dân. Ảnh: Đặng Tình
Ghi nhận tại TP Hòa Bình, giá cát xây dựng hiện đã tăng từ 250.000 đồng/m³ lên khoảng 380.000 đồng/m³; cát vàng từ 500.000 đồng lên tới 700.000 đồng/m³. Giá gạch tăng gấp đôi, từ 900 đồng lên 1.800 đồng/viên. Sắt thép – chiếm tỷ trọng lớn trong tổng chi phí – cũng leo thang từ 9.500 đồng lên khoảng 10.500 đồng/kg.
“Chỉ riêng phần sắt thép đã chiếm khoảng 15 – 20% tổng giá trị xây dựng một căn nhà. Giá vật liệu tăng đột biến khiến doanh nghiệp lâm cảnh khó xử: tăng giá thì không ai chấp nhận, giữ giá cũ thì chỉ còn cách thi công không lãi để giữ uy tín”, ông Đạt – đại diện một công ty xây dựng tại TP Hòa Bình – chia sẻ.
Nguồn cung khan hiếm khiến giá cát tăng cao. Ảnh: Minh Nguyễn
Không chỉ tại TP, nhiều nhà thầu ở các huyện vùng cao của Hòa Bình cũng rơi vào cảnh tương tự. Ông Thái – đại diện một doanh nghiệp địa phương – cho biết: “Địa hình miền núi khiến việc vận chuyển vật tư rất vất vả. Vật liệu đã tăng giá, lại thêm hàng chục cây số đèo dốc, người dân thì hoãn kế hoạch xây nhà, còn doanh nghiệp bị kẹp giữa: không thể tăng giá, mà cũng không thể làm lỗ”.
Tại Sơn La, tình trạng còn khó khăn hơn do thiếu nguồn cung tại chỗ. Theo ông Tùng – đại diện một doanh nghiệp xây dựng tại địa phương – do không có mỏ khai thác riêng, các đơn vị buộc phải mua cát qua trung gian và chịu thêm chi phí vận chuyển. “Mỗi mét khối cát đội thêm từ 80.000 – 100.000 đồng chỉ tính riêng tiền xăng dầu và phí cầu đường”, ông Tùng cho hay.
Bên cạnh giá cát, các vật tư thiết yếu khác như đá, xi măng, sắt thép… cũng tăng, dù mức tăng không quá lớn nhưng cộng dồn lại khiến tổng chi phí bị đẩy lên đáng kể. Điều đáng nói là phần lớn các hợp đồng xây dựng đã ký đều cố định đơn giá, khiến doanh nghiệp “lãnh đủ”.
Ông Nguyễn Văn Hà – đại diện một đơn vị đang thi công công trình nhà dân và trường học xã – cho biết, giá cát tăng hơn 300% so với đầu năm khiến chi phí đội lên quá cao. “Nếu không gồng mình mua vật liệu theo giá mới thì chỉ có bỏ ngang công trình”, ông Hà nói.
Một số bãi cát tại Hòa Bình, Sơn La trong tình trạng khan hiếm hàng. Ảnh: Minh Nguyễn
Theo phản ánh của nhiều doanh nghiệp, việc tiếp cận nguồn cát hợp pháp ngày càng khó khăn do khan hiếm mỏ, quy định siết chặt hoạt động khai thác và thủ tục cấp phép kéo dài. Không ít đơn vị buộc phải mua cát qua nhiều khâu trung gian, khiến giá bị đẩy lên gấp nhiều lần.
Trước thực trạng này, các doanh nghiệp xây dựng tại Hòa Bình, Sơn La kiến nghị cơ quan chức năng sớm rà soát lại quy hoạch mỏ cát, công khai bảng giá vật liệu tại địa phương, đồng thời xem xét điều chỉnh đơn giá các gói thầu đang thi công dở dang để bảo vệ quyền lợi doanh nghiệp.
Với đặc thù miền núi, chi phí vận chuyển cao và khả năng tiếp cận vật tư hạn chế, các doanh nghiệp xây dựng đang oằn mình vượt qua “cơn bão giá” chưa có dấu hiệu hạ nhiệt. Nếu không có chính sách hỗ trợ kịp thời, nguy cơ nhiều nhà thầu nhỏ buộc phải rút lui khỏi thị trường là điều khó tránh khỏi – kéo theo hệ lụy không nhỏ đối với tiến độ các công trình hạ tầng và dân sinh khu vực.