Chủ tịch UBND TP. Cần Thơ Trần Văn Lâu phát biểu tại cuộc làm việc - Ảnh: VGP/LS
Không công ty nào khai thác đủ công suất thiết kế
Báo cáo tại cuộc làm việc, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường TP. Cần Thơ Ngô Thái Chân cho biết: Thời gian qua, Sở đã tham mưu trình UBND TP. Cần Thơ cấp 7 bản xác nhận cho nhà thầu thi công dự án thành phần 4 thuộc cao tốc Châu Đốc-Cần Thơ-Sóc Trăng, giai đoạn 1.
Ngoài ra, UBND tỉnh Sóc Trăng (trước đây) đã gia hạn 2 giấy phép khai thác khoáng sản cát sông để phục vụ dự án thành phần 4 và dự án cầu Đại Ngãi .
Như vậy, tổng trữ lượng cát sông được cấp, gia hạn của 9 mỏ cát này là gần 9 triệu m3, số lượng khai thác cung cấp cho các dự án thành phần 4 thuộc cao tốc Châu Đốc-Cần Thơ-Sóc Trăng chỉ được khoảng 2,2 triệu tấn (đến hết ngày 2/9/2025).
Về mỏ cát biển, UBND tỉnh Sóc Trăng (trước đây) đã cấp 1 mỏ cát biển tại Tiểu khu B1.4 với trữ lượng 2 triệu m3 cho Tổng Cty Xây dựng số 1 để khai thác cung ứng cho dự án thành phần 4 thuộc cao tốc Châu Đốc-Cần Thơ-Sóc Trăng, nhưng đến nay nhà thầu vẫn chưa triển khai khai thác.
Điều đáng nói là, trong 9 mỏ cát sông được cấp phép khai thác trên, có những công ty cam kết với địa phương một thời gian dài, nhiều lần họp với lãnh đạo thành phố nhưng đến nay vẫn chưa khai thác cát hoặc khai thác cầm chừng. Điều này gây ra tình trạng thiếu cát làm vật liệu xây dựng cho cao tốc trọng điểm quốc gia Châu Đốc-Cần Thơ-Sóc Trăng phải hoàn thành trong năm 2026.
Theo đó, tất cả các công ty đều khai thác cát không đạt công suất thiết kế được thành phố cấp phép, ảnh hưởng đến nguồn cung cấp cát phục vụ dự án quan trọng này. Công ty khai thác cao nhất cũng chỉ đạt 61%, có công ty không khai thác như Công ty Mỹ Đà được cấp phép 2 mỏ nhưng 1 mỏ khai thác cầm chừng (đạt 11% so với trữ lượng cấp phép), 1 mỏ thì chưa khởi công khai thác.
Tại cuộc làm việc, đại diện một số công ty/ nhà thầu đưa ra nhiều lý do biện minh cho việc không khai thác hết công suất thiết kế và trữ lượng của mỏ cát như thành phố mới ban hành giá cát tạm tính, điều kiện khai thác khó khăn, định mức kinh tế kỹ thuật của một số hạng mục chưa được thẩm duyệt…
Mời thanh tra, công an vào cuộc điều tra làm rõ
Phát biểu tại cuộc làm việc, Chủ tịch UBND TP. Cần Thơ Trần Văn Lâu thẳng thắn phê bình các sở, ngành của Thành phố chưa bám sát công việc, tinh thần làm việc chưa cao, nhiều việc không báo cáo thành phố kịp thời để có biện pháp tháo gỡ, nhà thầu và sở ngành "đổ thừa" cho nhau về một số văn bản, giấy tờ…
Theo đó, ngoài nguyên nhân khách quan về chất lượng cát, độ sâu khai thác, sáp nhập các tỉnh, thì nguyên nhân chủ quan vẫn là cơ bản.
"Một số cơ quan quản lý nhà nước, nhà thầu làm việc thiếu trách nhiệm, không có tâm nên để tình trạng khai thác không đủ công suất thiết kế và trữ lượng đã được cấp phép. Có tình trạng không làm, cũng không báo cáo lại với lãnh đạo để cho giải pháp. Kiên quyết không để tình trạng này xảy ra nữa, phải kiểm điểm nghiêm túc, có thể mời cơ quan thanh tra và điều tra vào cuộc làm rõ nguyên nhân là gì, xác định trách nhiệm và xử lý. Bởi đây là dự án trọng điểm quốc gia, là huyết mạch giao thông phát triển cho cả vùng, tiến độ công trình không thể chậm trễ", Chủ tịch UBND TP. Cần Thơ nói rõ.
Đồng thời, việc này cũng ảnh hưởng đến giải ngân vốn nhà nước không đạt chỉ tiêu Chính phủ giao cho địa phương, nên việc kiểm điểm là không tránh khỏi.
Chủ tịch UBND TP. Cần Thơ yêu cầu các sở, ngành phải đeo bám công việc, báo cáo tiến độ hàng ngày, hàng tuần, phối hợp với nhà thầu khai thác cát xử lý công việc kịp thời, nhanh chóng vì lợi ích chung của nhân dân, vì sự phát triển của cả khu vực, nếu vấn đề gì vượt thẩm quyền thì báo UBND để xin ý kiến Ban Thường vụ Thành ủy xem xét, tháo gỡ.
Đồng thời yêu cầu phải đẩy nhanh tiến độ khai thác cát phục vụ cho xây dựng cao tốc bằng quyết tâm cụ thể, hợp đồng đã ký kết, nếu công ty nào cố tình không làm thì sẽ chỉ đạo thanh tra, công an vào cuộc làm rõ nguyên nhân để xử lý nghiêm, nếu sai phạm của các nhà thầu làm ảnh hưởng đến việc chậm tiến độ thì điều tra rõ để xử lý hình sự.
Với một số công ty, nhà thầu chây ỳ, không thực hiện khai thác cát để phục vụ cho dự án thì xem xét thu hồi dự án để cấp có công ty khác có đủ năng lực thực hiện.