Tăng sản lượng gắn với tiết kiệm tài nguyên
Tin tức - Sự kiện 11:43 - 13/04/2018
Hiện nay tổng công suất các dây chuyền xi-măng trên cả nước đạt hơn 98 triệu tấn, so với nhu cầu tiêu thụ vẫn cao hơn khoảng 25 triệu tấn. Mặc dù thị trường xi-măng cung vượt cầu, nhưng dư địa để tăng nguồn cung xi-măng còn lớn.
Nhà máy xi măng
Nhiều dây chuyền mới có khả năng nâng công suất lên 10% so với thiết kế, đồng thời các đơn vị luôn đặt chỉ tiêu tăng lượng sản xuất hằng năm trong kế hoạch. Điều này vô hình trung làm gia tăng sức ép cạnh tranh trên thị trường tiêu thụ nội địa và xuất khẩu, ảnh hưởng đến hiệu quả trong sản xuất, kinh doanh của các doanh nghiệp xi-măng.
Một số chuyên gia cho rằng, giá xi-măng của Việt Nam hiện thấp nhất trong khu vực, nhưng liệu có phải do tận dụng khai thác nguồn tài nguyên sẵn có là các núi đá vôi. Tại một số địa phương, tốc độ “san phẳng” các ngọn núi khá nhanh, nhất là khu vực tập trung nhiều nhà máy xi-măng. Nhìn rộng hơn, trong vấn đề xuất khẩu, tỷ trọng clanh-ke so với xi-măng khá chênh lệch (70/30). Giá bán thấp, liệu chúng ta có đang xuất khẩu tài nguyên thô, với giá trị gia tăng hạn chế. Các doanh nghiệp vật liệu xây dựng nói chung và xi-măng nói riêng cần có trách nhiệm hơn trong khai thác, chế biến nguồn tài nguyên, từng bước nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh, tăng năng suất, chứ không phải chỉ tăng những chỉ tiêu kinh tế đơn thuần.
Nhiều doanh nghiệp xi-măng đã ý thức được những khó khăn, chủ động nhiều giải pháp nâng cao hiệu quả. Chẳng hạn như Tổng công ty Công nghiệp Xi-măng Việt Nam (VICEM) đã triển khai lắp đặt hệ thống quan trắc ống khói tại các dây chuyền để kiểm soát vấn đề môi trường; ứng dụng công nghệ thông tin nhằm cân đối năng lực sản xuất, tiêu thụ cũng như tối ưu hóa về logistics, đồng thời đặt mục tiêu tăng năng suất lao động từ 7 đến 10%.
Một số đơn vị đã tận dụng nguồn thải tro xỉ, tro bay của các nhà máy nhiệt điện, hóa chất, phân bón làm phụ gia cho xi-măng. Điều này giúp đa dạng hóa nguồn phụ gia, tiết kiệm tài nguyên và hỗ trợ đẩy mạnh tiêu thụ nguồn phát thải phát sinh hằng năm lên đến hàng triệu tấn của các nhà máy này. Tuy nhiên, nguồn tro, xỉ thải để làm xi-măng vẫn còn gặp một số vướng mắc về thành phần, chất lượng, giá bán cho nên chưa thể đẩy mạnh tiêu thụ, rất cần sự vào cuộc quyết liệt hơn từ phía các bộ, ngành, địa phương.
Bên cạnh đó, nhằm cân đối nguồn cung cầu, kết hợp với tiết kiệm tài nguyên, công tác quy hoạch cũng đang được siết chặt. Bộ Xây dựng đang trình Chính phủ quy hoạch mới về xi-măng trong đó hạn chế phát triển mới các dự án xi-măng. Đồng thời gắn chặt phát triển xi-măng với quy hoạch khoáng sản làm vật liệu xây dựng, bảo vệ môi trường. Đây là những bước đi thích hợp nhằm phát triển bền vững ngành xi-măng, tránh “tiếng xấu” khai thác “quá đà” tài nguyên.