Dự án Nhà máy xi măng Yến Mao “đắp chiếu” sau 15 năm triển khai
Tin tức - Sự kiện 04:01 - 12/08/2018
Thời gian qua, Báo Phú Thọ đã có bài viết phản ánh về việc 2 doanh nghiệp tại Cẩm Khê được Nhà nước cho thuê đất nhưng không đầu tư theo đúng cam kết, sử dụng đất sai mục đích, gây lãng phí tài nguyên đất đai. Qua tìm hiểu trên địa bàn tỉnh, phóng viên tiếp tục phát hiện tại huyện Thanh Thủy, một số doanh nghiệp được cho thuê diện tích đất rất lớn, nhưng nhiều năm vẫn không đi vào hoạt động.
Toàn cảnh Nhà máy xi măng Yến Mao
Điển hình cho những dự án “đắp chiếu” trên địa bàn huyện Thanh Thủy là Nhà máy xi măng Yến Mao thuộc địa bàn xã Yến Mao, được khởi công từ năm 2003, tổng vốn đầu tư khoảng 900 tỷ đồng, do liên danh Công ty phát triển Hùng Vương, Nhà máy Xi măng Hữu nghị I và Công ty cổ phần đầu tư và thương mại DIC làm chủ đầu tư. Nhà máy có công suất 2.500 tấn clinker/ngày, tương đương 1 triệu tấn xi măng/năm, dự kiến đi vào hoạt động trong quý IV/2008.
Bên trong nhà xưởng bỏ trống, không có thiết bị nào được lắp đặt
Gần 10 năm sau thời gian dự kiến đi vào hoạt động, đến Nhà máy xi măng Yến Mao, nếu không nhìn vào biển tên của nhà máy, có lẽ nhiều người sẽ tưởng đây là một nhà máy chế biến gỗ?! Chẳng có những tháp, lò cao vút, hoành tráng như những nhà máy xi măng khác, nhìn từ bên ngoài, Nhà máy xi măng Yến Mao chỉ có vài khung nhà xưởng lợp tôn, trên sân bê tông phơi đầy ván gỗ. Ông Nguyễn Văn Thắng – bảo vệ, người duy nhất của Nhà máy có mặt tại đây cho hay, số ván gỗ trong khuôn viên Nhà máy xi măng là của một xưởng gỗ ở xã. Do Nhà máy xi măng vẫn chưa đi vào hoạt động nên xưởng này nhờ sân bãi khá rộng của Nhà máy để phơi gỗ.
Bên trong các nhà xưởng rộng thênh thang, chưa có thiết bị gì được lắp đặt. Nền đất trống chỉ có một ít vật liệu xây dựng còn sót lại sau khi làm nhà xưởng. Do đã nhiều năm không chăm sóc, bảo dưỡng, nhà xưởng làm bằng thép, tôn nhiều chỗ đã tróc sơn, hoen gỉ. Bên ngoài nhà xưởng, trừ những khoảng sân đã đổ bê tông, cỏ dại mọc khắp nơi, có chỗ còn cao hơn cả đầu người. Có lẽ do nhà máy bỏ hoang đã lâu nên có người dân đã tận dụng những mảnh đất trống để trồng đu đủ. Tuy nhiên, những cây đu đủ dù sai trĩu quả cũng khó có thể làm bớt vẻ hoang vu, tiêu điều của nơi đây.
Cột bằng thép sau nhiều năm đã tróc sơn, gỉ sét
Trước đây, trên diện tích đất làm nhà máy là những đồi chè, cây lâm nghiệp của người dân. Được hứa hẹn đây là một dự án sẽ thay đổi diện mạo một vùng quê, tạo công ăn việc làm, đóng góp đáng kể cho ngân sách địa phương nên khi triển khai xây dựng, nhân dân đã rất đồng thuận, bàn giao mặt bằng để khởi công nhà máy theo đúng tiến độ. Người dân nơi đây khó có thể tưởng tượng, một trong 4 nhà máy xi măng của tỉnh Phú Thọ - sau 15 năm vẫn chỉ là bãi đất với những nhà xưởng hoen gỉ. Không đóng góp được gì cho địa phương, dự án nhà máy xi măng còn dẫn đến nhiều hệ lụy. Bà Nguyễn Thị Ngà – Trưởng khu 10, xã Yến Mao cho biết, những năm qua, đất đá từ khu vực nhà máy này theo nước mưa đã xô xuống lấn dần nhiều thửa ruộng của bà con nông dân, một số ao nuôi cá bị đất vùi lấp, không thể tiếp tục sản xuất.
Những cây đu đủ người dân trồng trên diện tích đất của nhà máy
Ông Phan Mạnh Hùng - Phó Chủ tịch UBND xã Yến Mao ngao ngán bởi bao hy vọng của người dân về nhà máy hiện đại ra đời, giải quyết việc làm cho con em trong xã giờ tan thành mây khói. Trong khi đó, nhiều người dân mất đất canh tác, thiếu đất sản xuất, gây ảnh hưởng rất lớn tới phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Hơn 20ha đất thuộc dự án không phải là con số nhỏ, vì vậy, mong muốn của người dân và chính quyền xã là nếu dự án không tiếp tục triển khai, thì phải thu hồi diện tích đất này để giao cho những doanh nghiệp khác đầu tư, không để lãng phí tài nguyên đất đai như hiện nay.
Ngày 28-8-2014, Thủ tướng Chính phủ ban hành Văn bản số 1592/TTg-KTN về việc rà soát các dự án đầu tư xây dựng nhà máy xi măng trong Quy hoạch phát triển công nghiệp xi măng Việt Nam, trong đó chỉ đạo hoãn triển khai Dự án Nhà máy xi măng Yến Mao. Bên cạnh đó, trên cơ sở đánh giá thực trạng việc sản xuất của các nhà máy xi măng trên địa bàn tỉnh của Sở Xây dựng, UBND tỉnh Phú Thọ cũng đã có văn bản đề nghị Bộ Xây dựng đưa dự án Nhà máy xi măng Yến Mao ra khỏi Quy hoạch phát triển công nghiệp xi măng Việt Nam.
Những công trình dang dở của nhà máy xi măng
Hiện nay, huyện Thanh Thủy là một trong 4 trọng điểm du lịch của tỉnh. Một dự án nhà máy xi măng với khả năng gây ra nhiều tác động xấu đến môi trường là không phù hợp với một địa phương đang tập trung phát triển du lịch. Hi vọng rằng, các cấp, các ngành từ tỉnh đến Trung ương sẽ sớm có lời giải cuối cùng cho số phận của dự án Nhà máy xi măng Yến Mao, đáp ứng nguyện vọng của cử tri huyện Thanh Thủy.
Qua tìm hiểu của phóng viên, tại Thanh Thủy không chỉ có dự án Nhà máy xi măng Yến Mao đang “đắp chiếu” mà còn một số dự án khác cũng đang “chiếm” diện tích đất rất lớn, ở những vị trí đắc địa nhưng vẫn bỏ hoang, gây bức xúc trong nhân dân và ảnh hưởng đến phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.
Những ván gỗ của một xưởng gỗ trong xã phơi đầy trong khuôn viên nhà máy xi măng